IZOLACJA AKUSTYCZNA
Jak dobrze zaizolować dom zgodnie z wymaganiami prawnymi?
Izolacja akustyczna
Warunki Techniczne (WT)
prawo budowlane Osiągnięcie komfortu akustycznego mieszkania czy domu jednorodzinnego jest możliwe, jeśli przestrzega się wymagań prawnych. Można tak zaprojektować i wykonać izolację akustyczną budynku, by odciąć się od hałasu lub ograniczyć jego oddziaływanie. Ale także w procesie budowy, nie trzymając się ściśle przepisów, można wiele zepsuć. Dlatego warto poznać, choćby w zarysie, jakie są te wymagania i gdzie je możemy znaleźć. Łatwiej nam będzie sprawdzić czy projektant czegoś nie pominął, deweloper nie poszedł na skróty, a wykonawca nie zaniedbał jakiegoś szczegółu. I czy zostały użyte odpowiednie materiały.
miwo colapse arrow
Co na temat akustyki mówią Warunki Techniczne?

Warunki Techniczne (WT) w rozdziale o akustyce określają, że budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby poziom hałasu, na który będą narażeni użytkownicy lub ludzie znajdujący się w sąsiedztwie, nie stanowił zagrożenia dla ich zdrowia, a także umożliwiał im pracę, odpoczynek i sen w zadowalających warunkach.

Natomiast pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej należy chronić przed hałasem:

  1. zewnętrznym (np. przejeżdżający samochód, hałas dochodzący z placu zabaw dla dzieci),
  2. pochodzącym z instalacji i urządzeń stanowiących techniczne wyposażenie budynku (np. windy, klimatyzatory, drzwi do garażu podziemnego),
  3. powietrznym i uderzeniowym, wytwarzanym przez użytkowników innych mieszkań i lokali użytkowych (np. klub fitness, głośny sąsiad),
  4. pogłosowym, powstającym w wyniku odbić fal dźwiękowych od przegród ograniczających dane pomieszczenie (np. hałas z klatki schodowej, gdzie dźwięk się wzmacnia, odbijając się od twardych powierzchni schodów czy ścian).
miwo colapse arrow
Dlaczego wymagania na temat akustyki znajdują się w Warunkach Technicznych?

Hałas jest szkodliwy dla człowieka. To każdy dźwięk, który jest dla danego słuchacza, w danej sytuacji niepożądany. Hałas jest więc pojęciem subiektywnym, a kwalifikacja dźwięku jako hałasu zależy m.in. od nastawienia psychicznego w stosunku do źródła tego dźwięku, od rodzaju wykonywanej właśnie pracy czy sposobu wypoczywania, pory dnia, długotrwałości czy regularności występowania dźwięku i jego przyczyn.

Od akustyki architektonicznej zależy czy we wnętrzach, w których mieszkamy, pracujemy lub wypoczywamy mamy komfort akustyczny. Jego brak może mieć negatywny wpływ na nasze samopoczucie, efektywność, a nawet zdrowie.

Dlatego określenie wymagań w Warunkach Technicznych pozwala zaprojektować i wybudować obiekt tak, aby był w nim zapewniony podstawowy komfort akustyczny. Niespełnienie wymagań zapisanych w Warunkach Technicznych pozwala inwestorowi domagać się rekompensaty w sądzie.

miwo colapse arrow
Gdzie w Warunkach Technicznych znajdziemy wymagania związane z akustyką?

W dziale IX „Ochrona przed hałasem i drganiami” nie ma podanych konkretnych parametrów dla przegród w budynkach. Natomiast w załączniku nr 1 do Warunków Technicznych (WT) są wymienione wszystkie Polskie Normy, które są w WT przywołane, a zatem ich treść jest obowiązkowa w stosowaniu. I właśnie w tych normach znaleźć można konkretne wymagania. Na przykład, w par. 326 WT jest napisane: „W budynkach, przegrody zewnętrzne i wewnętrzne oraz ich elementy powinny mieć izolacyjność akustyczną nie mniejszą od podanej w Polskiej Normie dotyczącej wymaganej izolacyjności akustycznej przegród”. I tą normą w tym wypadku jest PN-B-02151-3:2015-10. Jest ona wymieniona w załączniku nr 1 do WT.

W załączniku nr 1 do WT znajdują się normy:

  1. pomiarowe (np. PN-EN ISO 140-4:2000), opisujące jak należy mierzyć dany parametr, np. izolacyjność akustyczną ściany,
  2. przedstawiające wymagania:
    • dla przegród wewnętrznych i zewnętrznych (np. PN-B-02151-3:2015-10), pokazujące wartości wymagań w decybelach, np. dla stropu pomiędzy lokalami mieszkaniowymi lub to jak należy obliczyć izolacyjność akustyczną przegrody,
    • dla dopuszczalnych poziomów dźwięku w pomieszczeniach (np. PN-B-02151-02:1987), pokazujące maksymalne wartości poziomu dźwięku jaki może być np. w pokoju w domu mieszkalnym w nocy.
miwo colapse arrow
Pokażmy to na przykładzie

Deweloper przedstawia nam dokumenty standardu wykonania izolacji akustycznej, gdzie „ściana międzylokalowa jest zbudowana z bloczków silikatowych o grubości 24 cm”.

Ściana ta musi w rzeczywistości spełniać wymaganie Warunków Technicznych, mówiące, że izolacyjność akustyczna ściany między mieszkaniami ma wynosić co najmniej 50 dB. Zatem, aby przepisy zostały spełnione, a ściana międzymieszkaniowa wzniesiona przez dewelopera była zgodna z przepisami, musi mieć izolacyjność akustyczną minimum 50 dB.
Samo zadeklarowanie, że ściana jest wykonana z jakiegoś materiału nie gwarantuje, że wymóg WT jest spełniony.

Jak to sprawdzić?

  1. Spytać dewelopera o markę i rodzaj bloczków silikatowych użytych na budowie.
  2. Sprawdzić czy ich grubość jest zgodna ze „standardem wykonania budynku”.
  3. Wejść na stronę producenta danych bloczków i sprawdzić czy deklaruje on izolacyjność akustyczną co najmniej 50 dB dla ściany wykonanej z tych bloczków.
  4. Można też, co jest najprostsze, poprosić dewelopera o wyniki badań akustycznych proponowanej ściany. Wynik, co oczywiste, musi pochodzić z certyfikowanego laboratorium.
Miwo przegrody przeciwpożarowe
Miwo przegrody przeciwpożarowe

Numery przegród budynków odnoszą się do tabel poniżej.

miwo colapse arrow
AKUSTYKA - przykładowe wskaźniki dla typowych przegród budynków mieszkalnych wynikające z Warunków Technicznych
L.P. Rodzaj przegrody Wymaganie 1
1 Ściana zewnętrzna Wielkość wymaganej izolacyjności akustycznej ściany zewnętrznej jest wynikiem obliczeń, biorących pod uwagę poziom hałasu na zewnątrz, kubaturę i powierzchnię pokoju, który ściana chroni przed hałasem i normowej maksymalnej wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniu. Przykładowo, w pokoju w budynku mieszkalnym w ciągu dnia ten poziom to 35 dB, a w nocy 25 dB. Minimalne wymaganie dla ściany zewnętrznej to R’ A,2 = 30 dB. Izolacyjność akustyczna ściany zewnętrznej zależy od jej konstrukcji, czyli np. ile i jakich jest w niej okien. W przypadku słabych akustycznie okien ciężko będzie uzyskać odpowiednią izolacyjność akustyczną ściany zewnętrznej. Aby mieć pewność, że ściana zewnętrzna dobrze będzie nas chronić przed hałasem należy poprosić o potwierdzenie, że takie obliczenia zostały dokonane i o ich udostępnienie, po to, by móc je skonsultować z ekspertem akustycznym.
2 Dach/stropodach Wielkość wymaganej izolacyjności akustycznej dachu jest wynikiem obliczeń, biorących pod uwagę poziom hałasu na zewnątrz, kubaturę i powierzchnię pokoju, który chroni dach przed hałasem i normowej maksymalnej wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniu. Przykładowo, w pokoju w budynku mieszkalnym w ciągu dnia ten poziom to 35 dB, a w nocy 25 dB. Minimalne wymaganie dla dachu to R’ A,2 = 30 dB. Izolacyjność akustyczna dachu zależy od jego konstrukcji, czyli np. ile i jakich jest w nim okien połaciowych. W przypadku słabych akustycznie okien ciężko będzie uzyskać odpowiednią izolacyjność akustyczną dachu. Aby mieć pewność, że dach dobrze nas będzie chronić przed hałasem należy poprosić o potwierdzenie, że takie obliczenia zostały dokonane i o ich udostępnienie, po to by móc je skonsultować z ekspertem akustycznym.
3 Ściana działowa międzymieszkaniowa R’A,1 ≥50dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych (np. głośna muzyka)
4 Ściana działowa między klatką schodową a mieszkaniem R’A,1 ≥50dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych (np. głośna muzyka)
5 Ściana działowa między garażem a mieszkaniem R’A,1 ≥58dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych (np. hałas silnika)
6 Ściana działowa w mieszkaniu między pokojem a pomieszczeniem sanitarnym RA,1,R ≥38dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych (np. dźwięk prysznica)
7 Strop między mieszkaniami R’A,1 ≥51dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych (np. głośna muzyka)
8 Strop między mieszkaniem a garażem R’A,1 ≥58dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych (np. alarm samochodowy)
9 Strop w mieszkaniu wielopoziomowym RA,1,R ≥45dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych (np. dźwięk telewizora)
10 Ściana w zabudowie bliźniaczej lub szeregowej RA,1,R ≥52dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych (np. dźwięk telewizora)
L.P. Rodzaj przegrody Wymaganie 2
1 Ściana zewnętrzna Wielkość wymaganej izolacyjności akustycznej ściany zewnętrznej jest wynikiem obliczeń, biorących pod uwagę poziom hałasu na zewnątrz, kubaturę i powierzchnię pokoju, który ściana chroni przed hałasem i normowej maksymalnej wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniu. Przykładowo, w pokoju w budynku mieszkalnym w ciągu dnia ten poziom to 35 dB, a w nocy 25 dB. Minimalne wymaganie dla ściany zewnętrznej to R’ A,2 = 30 dB. Izolacyjność akustyczna ściany zewnętrznej zależy od jej konstrukcji, czyli np. ile i jakich jest w niej okien. W przypadku słabych akustycznie okien ciężko będzie uzyskać odpowiednią izolacyjność akustyczną ściany zewnętrznej. Aby mieć pewność, że ściana zewnętrzna dobrze będzie nas chronić przed hałasem należy poprosić o potwierdzenie, że takie obliczenia zostały dokonane i o ich udostępnienie, po to, by móc je skonsultować z ekspertem akustycznym.
2 Dach/stropodach Wielkość wymaganej izolacyjności akustycznej dachu jest wynikiem obliczeń, biorących pod uwagę poziom hałasu na zewnątrz, kubaturę i powierzchnię pokoju, który chroni dach przed hałasem i normowej maksymalnej wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniu. Przykładowo, w pokoju w budynku mieszkalnym w ciągu dnia ten poziom to 35 dB, a w nocy 25 dB. Minimalne wymaganie dla dachu to R’ A,2 = 30 dB. Izolacyjność akustyczna dachu zależy od jego konstrukcji, czyli np. ile i jakich jest w nim okien połaciowych. W przypadku słabych akustycznie okien ciężko będzie uzyskać odpowiednią izolacyjność akustyczną dachu. Aby mieć pewność, że dach dobrze nas będzie chronić przed hałasem należy poprosić o potwierdzenie, że takie obliczenia zostały dokonane i o ich udostępnienie, po to by móc je skonsultować z ekspertem akustycznym.
3 Ściana działowa międzymieszkaniowa nie dotyczy
4 Ściana działowa między klatką schodową a mieszkaniem L’n,w≤55dB wymaganie dotyczy poziomu dźwięków uderzeniowych przenikających do mieszkania z klatki schodowej (np. stukanie obcasów)
5 Ściana działowa między garażem a mieszkaniem nie dotyczy
6 Ściana działowa w mieszkaniu między pokojem a pomieszczeniem sanitarnym nie dotyczy
7 Strop między mieszkaniami L’n,w≤55dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków uderzeniowych (np. stukanie obcasów)
8 Strop między mieszkaniem a garażem L’n,w≤55dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków uderzeniowych (np. dźwięk przesuwanych skrzynek na podłodze)
9 Strop w mieszkaniu wielopoziomowym Ln,w,R≤58dB wymaganie dotyczy izolacyjności akustycznej od dźwięków uderzeniowych (np. dźwięk rozsypywanych klocków)
10 Ściana w zabudowie bliźniaczej lub szeregowej L’n,w≤53dB wymaganie dotyczy poziomu dźwięków uderzeniowych przenikających do mieszkania z przylegającej klatki schodowej (np. stukanie obcasów)

Wskaźniki izolacyjności akustycznej od dźwięków powietrznych (Rw * R’A,1 * RA,1,R * R’A,2)
oraz od dźwięków uderzeniowych (L’n,w * Ln,w,R) powinny być deklarowane przez producenta na podstawie wyników badań w laboratorium.

miwo colapse arrow
Przykładowe rozwiązania izolacji akustycznej
Przegroda
Ściana zewnętrzna
Opis
Ściana dwuwarstwowa lub trójwarstwowa z cegły poryzowanej ocieplona wełną mineralną.
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,2 min. 30 dB.

W obliczeniach bierze się pod uwagę poziom hałasu na zewnątrz, kubaturę i powierzchnię pokoju, który ściana chroni przed hałasem i normową maksymalną wartość poziomu dźwięku w pomieszczeniu.

Izolacyjność akustyczna ściany zewnętrznej zależy od jej konstrukcji (np. ile i jakich jest w niej okien).

ściana zewnętrzna wygłuszenie ściana zewnętrzna wygłuszenie

Izolacyjność akustyczna ściany zewnętrznej dotyczy ściany pełnej bez okien.

Przegroda
Dach/stropodach
Opis
Dach kryty dachówką z 30 cm izolacją z wełny mineralnej.
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,2 min. 30 dB.

Izolacyjność akustyczna dachu zależy od konstrukcji, czyli np. ile i jakich jest w niej okien połaciowych

Izolacyjność akustyczna dachu jest wynikiem obliczeń, biorących pod uwagę poziom hałasu na zewnątrz, kubaturę i powierzchnię pokoju, który dach chroni przed hałasem i normowej maksymalnej wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniu.
Przykładowo, w pokoju w budynku mieszkalnym w ciągu dnia ten poziom to 35 dB, a w nocy 25 dB.

Dach skośny dachówka wygłuszenie

Izolacyjność akustyczna ściany zewnętrznej dotyczy ściany pełnej bez okien.

Przegroda
Ściana działowa międzymieszkaniowa
Opis
Ściana gipsowo-kartonowa grubości 15 cm, wypełnienie 10 cm wełną mineralną.
≥50 dB
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,1 ≥50 dB

ściana działowa wygłuszenie
Przegroda
Ściana działowa między klatką schodową a mieszkaniem
Opis
Ściana gipsowo-kartonowa grubości 15 cm z wypełnieniem 10 cm warstwą wełny mineralnej.
≥50 dB
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,1 ≥50 dB

ściana działowa wygłuszenie
Przegroda
Ściana działowa między garażem a mieszkaniem
Opis
Ściana gipsowo-kartonowa grubości 25,5 cm z wypełnieniem z wełny mineralnej o grubości 20 cm.
≥58 dB
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,1 ≥58 dB

Ściana działowa między garażem a mieszkaniem wygłuszenie
Przegroda
Ściana działowa w mieszkaniu między pokojem a pomieszczeniem sanitarnym
Opis
Ściana gipsowo-kartonowa grubości 10 cm z 7,5 cm warstwą wełny mineralnej.
≥38 dB
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,1 ≥38 dB

  Ściana działowa w mieszkaniu między pokojem a pomieszczeniem sanitarnym wygłuszenie
Przegroda
Strop między mieszkaniami
Opis
Strop żelbetowy z 2,5 cm warstwą wełny mineralnej i 2,5 cm wylewką.
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,1 ≥51 dB
L’n,w ≤55 dB

Strop między mieszkaniami akustyka wygłuszenie
Przegroda
Strop między mieszkaniem a garażem
Opis
Strop żelbetowy z 5 cm warstwą wełny mineralnej i 6 cm wylewką.
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,1 ≥58 dB
L’n,w ≤48 dB

 Strop między mieszkaniem a garażem akustyka wygłuszenie
Przegroda
Ściana w zabudowie bliźniaczej i szeregowej
Opis
Ściana gipsowo-kartonowa grubości 25,5 cm, wypełnienie 20 cm wełną mineralną.
≥52 dB
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,1 ≥52 dB

 Ściana w zabudowie bliźniaczej i szeregowej akustyka wygłuszenie
Przegroda
Ściana działowa w mieszkaniu między pokojem a pomieszczeniem sanitarnym
Opis
Ściana gipsowo-kartonowa grubości 10 cm z 7,5 cm wypełnieniem z wełny mineralnej. ≥38 dB
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

R’A,1 ≥38 dB

Ściana działowa w mieszkaniu między pokojem a pomieszczeniem sanitarnym akustyka wygłuszenie
Przegroda
Strop w mieszkaniu wielopoziomowym
Opis
Strop żelbetowy z 2 cm warstwą wełny mineralnej i 2,5 cm wylewką.
Norma
PN-B-02151-3:2015-10
Najważniejsze parametry

RA,1,R ≥45 dB
LA,1 ≤48 dB

Ściana działowa w mieszkaniu między pokojem a pomieszczeniem sanitarnym akustyka wygłuszenie

dotyczy również budynków wielorodzinnych