Chłodniej w upalne dni10 lipca 2022 |
|
Drzewa schładzają otoczenie. Duży klon w gorące letnie popołudnie wyparowuje ponad 200 l wody na godzinę, a związany z tym efekt chłodzący można porównać z pracą 5 klimatyzatorów.
Wycinanie drzew to zawsze szkoda dla środowiska i naszego zdrowia, a ich sadzenie powinno być częścią strategii walki ze zmianami klimatu i z rosnącymi temperaturami na obszarach miejskich. W gorące letnie miesiące wiele miast zamienia się w „wyspy ciepła”. Ze względu na ten efekt, obszary miejskie z mniejszą ilością terenów zielonych i większą ilością nieprzepuszczalnej powierzchni stają się gorętsze w porównaniu z otoczeniem wiejskim.
Nawet rozproszone i pojedyncze drzewa, znajdujące się na obszarach miejskich, zapewniają chłód. Planiści powinni wykorzystywać małe przestrzenie, jakich wiele jest na obszarach miejskich, i umożliwiać tam sadzenie pojedynczych drzew. Takie wnioski znalazły się w raporcie opublikowanym w “Environmental Research Letters” dotyczącym badań nad wpływem drzew na miejski klimat.
Badania przeprowadzono, co prawda, w USA, w Waszyngtonie, ale wnioski można odnieść do wielu innych miast na świecie. Badano temperaturę pod baldachimami drzew nad powierzchniami utwardzonymi, nieutwardzonymi, w miejscach takich, jak parki oraz w miejscach, gdzie drzewa są pojedyncze, rozproszone, na przykład obok budynków.
Drzewa chłodzą
Podczas gdy parki miejskie zapewniają chłodzenie w południe, działanie pojedynczych drzew staje się odczuwalne wieczorem. Korzyści z rozproszonych drzew pojawiają się około godziny 18:00 lub 19:00 i po zachodzie słońca. Badania wykazały niższe temperatury w dzielnicach, gdzie co najmniej połowę powierzchni pokrywał baldachim z rozproszonych drzew. Temperatury wieczorem były niższe o 1,4 stopnia Celsjusza w porównaniu z obszarami z niewielką ilością drzew. Nawet przed świtem, obszary o skromnym pokryciu drzewnych baldachimów (około 20 procent powierzchni) były chłodniejsze niż te bez drzew, co pokazuje, że popołudniowe i wieczorne ochłodzenie utrzymuje się do późna w nocy.
Pojedyncze drzewo, posadzone przy miejskiej ulicy lub przed budynkiem, zapewnia wymierne korzyści chłodzące. Rozproszone, pojedyncze drzewa mogą pomóc w zmniejszeniu wieczornych upałów. Według autorów badania, najlepsze do sadzenia drzewa badanej w strefie klimatycznej to kilka gatunków klonów, dębów i wiązów – wszystkie zapewniają cień.
Sadzenie drzew jest wskazane pod każdą szerokością geograficzną, ale także niezbędne jest ograniczenie obszarów pokrytych nieprzepuszczalną dla wody powierzchnią, na przykład betonem czy asfaltem. W Polsce w ostatnich latach wykonano wiele rewitalizacji w miastach, wycinając drzewa i pokrywając np. miejskie rynki kostką brukową. Może łatwiej utrzymać takie tereny w czystości, ale za to jest tam o wiele goręcej i woda w czasie ulewnych deszczów nie ma gdzie wsiąkać. Wiadomo też, że Unia Europejska nie będzie już finansować takich nieprzemyślanych betonowych rewitalizacji, gdyż są ze szkodą dla środowiska i mieszkańców. Również deweloperzy tną drzewa na potęgę i betonują przestrzeń, budując kilometry podmiejskich osiedli. To musi się zmienić. Każde drzewo jest na wagę złota!
Chłodniej w domu
A co pozwoli uzyskać latem optymalną temperaturę w budynkach? Dobra izolacja!
Izolacja z wełny mineralnej sprawia, że zimą zmniejszamy straty ciepła, a latem unikamy nagrzewania się budynku. Cały czas mamy w domu przyjemną temperaturę. Dzięki izolacji wzrasta efektywność energetyczna budynku, dlatego zużywamy mniej energii do ogrzewania czy klimatyzacji. Przekłada się to na mniejsze rachunki, co w dzisiejszych czasach wysokich cen za energię cieplną jest niezwykle istotne. Energooszczędność budynków ma również pozytywny wpływ na nasze zdrowie, bo mniej energii zużytej do ogrzewania domów to mniej emisji substancji odpowiedzialnych za powstawanie smogu i lepsza jakość powietrza, którym oddychamy.