W Polsce w ostatnich latach poprawiła się jakość powietrza, którym oddychamy. Największy postęp w tej kwestii odnotowano w gminach, gdzie władze samorządowe są najbardziej aktywne. Również starania organizacji pozarządowych, w tym Polskiego Alarmu Smogowego, zaczynają przynosić pierwsze sukcesy.

Europejskie Centrum Czystego Powietrza (ECAC) zbadało jak poprawa jakości powietrza wpłynęła na życie Polaków. Badanie przeprowadzone wśród mieszkańców województwa śląskiego, małopolskiego i mazowieckiego w latach 2018–2022 wykazało znaczną redukcję liczby przypadków przedwczesnych zgonów przypisywanych narażeniu na pył PM2.5 w trzech województwach. Oznacza to, że mamy tam aż o 25 tysięcy przedwczesnych zgonów mniej.

Łącznie przez 5 lat w województwie małopolskim odnotowano o 5,9 tys. przedwczesnych zgonów mniej, w województwie mazowieckim – o 6,7 tys. (z czego 2,4 tys. w Warszawie) oraz 12,5 tys. w województwie śląskim – i tu jest największa poprawa. Dzięki lepszej jakości powietrza zmniejszyła się tam także liczba nagłych hospitalizacji kardiologicznych i pulmonologicznych (5 tys. przypadków w woj. małopolskim, 5,6 tys. w woj. mazowieckim i 9 tys. w woj. śląskim).

Ta poprawa jest możliwa dzięki zakrojonemu szeroko programowi wymiany starych, nieefektywnych kotłów na węgiel i drewno, a także dzięki rozpoczętemu kilka lat temu szerokiemu procesowi edukacji społeczeństwa. Coraz więcej jest też działań związanych z termomodernizacją słabo ocieplonych budynków. Tu jednak jeszcze jest sporo do zrobienia, zarówno w zakresie edukacji, jak i sposobów finansowania inwestycji. Wciąż brakuje szerokiej świadomości tego, że najważniejsza jest kolejność działań termomodernizacyjnych, a sama wymiana źródła ciepła nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Aby termomodernizacja była efektywna, trzeba zacząć od izolacji budynku. https://miwo.pl/10-krokow/

Oczywiście problem zanieczyszczenia powietrza w Polsce wciąż istnieje i Europejskie Centrum Czystego Powietrza w swoim badaniu wskazuje co trzeba poprawić. Obecny stan powietrza będzie nadal powodował, że w województwie małopolskim umrze przedwcześnie 2,2 tys. osób, w województwie mazowieckim 2,7 tys., a w województwie śląskim 4,6 tys. Będzie to w sumie 9,6 tys. przedwcześnie zmarłych osób w tych trzech województwach. Analizy przeprowadzono z wykorzystaniem metodyki oceny wpływu długookresowej ekspozycji zanieczyszczeń powietrza na zdrowie populacji generalnej, stosowanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).

Z kolei Polski Alarm Smogowy opublikował w kwietniu br. ranking najaktywniejszych gmin w Programie Czyste Powietrze od początku jego funkcjonowania i pokazał jak aktywna postawa samorządów i wymiana starych kotłów wpływa na poprawę jakości powietrza. Największą liczbę wniosków spośród prawie dwóch i pół tysiąca gmin złożyli mieszkańcy Rybnika, a w przeliczeniu na liczbę budynków jednorodzinnych najlepiej wypadła gmina Radlin.

Źródła: Europejskie Centrum Czystego Powietrza, Polski Alarm Smogowy