Budynki w Europie odpowiadają za 40 proc. zużywanej energii oraz za 36 proc. emisji gazów cieplarnianych. Emisje związane z produkcją materiałów, transportem, budową, konserwacją i rozbiórką budynku uznawane są jako ” wbudowany ślad węglowy „. Te dotyczące fazy użytkowania budynku nazywane są operacyjnymi. Dekarbonizacja sektora budynków powinna uwzględniać emisje dwutlenku węgla w całym cyklu życia budynku.

Unia Europejska podejmuje kroki w kierunku ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. W związku z obowiązującymi celami dotyczącymi ich ograniczenia o co najmniej 55 proc. w tym dziesięcioleciu, a następnie dalszego obniżenia do zera netto przed końcem 2050 r., działania te stwarzają szansę dekarbonizacji zasobów budowlanych.

Po pierwsze, ramy prawne

Przed końcem 2021 roku spodziewany jest przegląd prawodawstwa dotyczącego dekarbonizacji budynków w UE, w tym dyrektywy w sprawie ich charakterystyki energetycznej (EPBD).

Aby stworzyć właściwy bodziec dla uporządkowania ram prawnych, musimy włączyć do głównego nurtu polityki UE takie myślenie o budynkach, że najważniejsza jest ich efektywność energetyczna, głęboka renowacja jest szansą osiągnięcia celów klimatycznych, a redukcja emisji dwutlenku węgla powinna dotyczyć całego cyklu życia budynków. Takie myślenie jest niezbędne do wspierania gospodarki cyrkulacyjnej w Europie. Budynki muszą stanowić integralną część gospodarki cyrkularnej, ale potrzebujemy jednolitych przepisów, aby zapobiec sytuacji, w której np. cenne odpady, powstające podczas renowacji lub rozbiórki, trafiają na wysypiska śmieci.

„Aby w pełni ocenić zrównoważony charakter budynków potrzebujemy unijnych systemów monitorowania budynków i wyrobów. Jednolite zasady dla wszystkich państw członkowskich są niezbędne do osiągnięcia celów w zakresie dekarbonizacji w UE” – mówi Olympia Dolla, menadżer ds. zrównoważonego budownictwa Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Materiałów Izolacyjnych (EURIMA), którego MIWO jest członkiem.

W Unii Europejskiej opracowywany jest system dla zrównoważonych budynków o nazwie Level(s). Jest to punkt wyjścia do zastosowania zasad gospodarki cyrkulacyjnej w środowisku budowlanym. System ten zapewnia wspólną platformę do oceny i raportowania wyników zrównoważonego rozwoju budynków. Level(s) wykorzystuje podstawowe wskaźniki zrównoważonego rozwoju do pomiaru emisji dwutlenku węgla, materiałów, wody, zdrowia, komfortu i wpływu na zmiany klimatyczne w całym cyklu życia budynku.

„Jako Eurima uważamy, że metodologie systemu Level(s) powinny być wiążące dla wszystkich krajów UE. Level(s) wykorzystuje znormalizowane metodologie do oceny wpływu cyklu życia produktów budowlanych i budynków poprzez Deklaracje Środowiskowe wyrobów. Istnieje duży potencjał dla większej harmonizacji pomiędzy państwami członkowskimi, a bez wspólnych zasad dotyczących dekarbonizacji budynków, będziemy mieli bałagan związany z wieloma strategiami poszczególnych krajów. Żaden kraj nie jest w stanie dokonać dekarbonizacji sektora budowlanego w pojedynkę” – uważa Olympia Dolla ze Stowarzyszenia EURIMA.

Po drugie, wybór właściwych materiałów

Dokonywanie wyborów w zakresie materiałów budowlanych czy efektywnych praktyk może mieć ogromny wpływ na redukcję emisji CO2. Dobre materiały, takie jak izolacja z wełny mineralnej, mają wpływ na zwiększenie efektywności energetycznej domów, a to pozytywnie przekłada się na zapobieganie zmianom klimatycznym.

Zmniejszenie ilości energii potrzebnej do ogrzewania i chłodzenia domów dzięki ich efektywności energetycznej jest warunkiem dekarbonizacji zasobów budowlanych. Oszczędność energii, dzięki zastosowaniu izolacji takiej jak wełna mineralna, może być nawet 200 razy większa niż energia zużyta do produkcji i instalacji tej izolacji.